Vijfde naamval: Instrumentalis

Met ‘met’ heb je voor de vijfde naamval al meteen het sleutelwoord. Met korting, met Katya, met respect, met de hand: allemaal instrumental case of творительный падеж. Met deze naamval kun je nog veel meer, het is echt een mooi en handig instrument.

Gebruik

Beroepen

Wij zeggen: hij werkt als advocaat, of: hij is advocaat. Het Russisch kan dat zonder als of is.
Кем он работает = als wat werkt hij, wat is zijn beroep. Кто (wie) in vijfde naamval.
Hij is (of werkt als) muzikant (музыкант): он работает музыкантом.
Kleine verschillen maken soms grote. Met с кем in plaats van кем vraag je niet naar een beroep, maar ‘met wie’.

• Your occupation in Russian instrumental case (Russian Step by Step, 2020, 8 m)
• Your Job / Profession / Occupation in Russian (Russian Comprehensive, 2020, 10 m)
• Кем они работают? Instrumental case (Live Russian, 2020. 52 m)
• Профессии | Русский словарь (О русском по-русски, 2019, 14 m)

Combinaties

Zonder instrumental case alleen zwarte koffie, en nooit friet met mayonaise. Zie o.m. The best way to practice Instrumental case (Maria Petrova, 2020, 3 m); van hetzelfde kanaal Instrumental case in Russian (2020, 15 m) en Практикуем Творительный падеж | Drill & Practice (2020, 13 m). Zie ook Instrumental Case. Using the Preposition With: с чем? с каким? (Amazing Russian, 2017, 15 m).

Door

Het voornaamste instrument in vrijwel elk maakproces: de maker(s) zelf.
Разработан специалистами = ontwikkeld door specialisten.
Сделано детьми = gemaakt door kinderen.

Zie Russian Instrumental case, charmed by the sound (R for Russian, 2020, 5 m), over hoe de wereld werd gemaakt: духом (door geest), взрывом (door explosie), Богом (door God), звуком (door geluid) of, de waarschijnlijkste optie, котом (door de kat).

Felicitaties

Russische wensen zijn kort. Gefeliciteerd met je verjaardag: с днём рождения. Meer letterlijk ‘met dag van geboorte’, zonder gefeliciteerd. De vijfde naamval maakt van день (dag) днём, de tweede van рождение (geboorte) een рождения. Wel twee keer vijfde naamval in nieuwjaarswens с Новым Годом (Zie Russisch Nieuwjaar).

• How to Say Happy Birthday in Russian (Be Fluent in Russian, 2019, 1 m)
• Holiday Greetings. Toasts. Invitations. (Amazing Russian, 2017, 10 m)

Gevoel

Het ‘met’ ook op subtieler niveau. Met plezier (met genoegen, graag gedaan): с удовольствием (genoegen = удовольствие). Met ongeduld (ongeduldig): с нетерпением. Veel gebruikt en netjes om mee af te sluiten is с уважением, met respect (уважение). Worden de gevoelens ervaren of beleefd, dan derde naamval.

Gezamenlijkheid

Met je broer (твой брат): с твоим братом.
Met mijn vriendin (моя подруга): с моей подругой.
De vijfde naamval wordt daarnaast gebruikt voor ‘jij en ik’-constructies, en letterlijk zegt het Russisch dan (met мы с тобой): wij met jou. Dat с тобой (en vormvariant с тобою) hoor je vaak in liedes ( vaak zoete, niet per se de allerbeste). Meer in Разговорный русский язык: Я и ты? Мы с тобой? (говорим по-русски правильноm, vh. русский с носителем, 2017, 9 m).

Instrument

Schrijven met pen of potlood: писать ручкой или карандашом. De vijfde naamval maakt ручкой van een ручка, en voegt aan карандаш een -ом toe. Dat zegt ‘met’. Het voorzetsel с (of со) doet hetzelfde, maar is lang niet altijd nodig. Na с met betekenis ‘van’ of ‘vanaf’ niet de vijfde maar de tweede naamval.

‘Instrument’ breed op te vatten, maar muziekintrumenten vallen onder een andere categorie. Daar speel je niet mee maar op, dus zesde naamval. Meer in Musical Instruments. Музыкальные инструменты (Amazing Russian, 2017, 8 m).

35 instruments to master Instrumental Case in Russian
(Russian Step by Step. 2020, 9 m)

Lichaam en ziekte

Ook nogal een instrument: het lichaam en zijn onderdelen. Vijfde naamval in носом (met je neus, ruikend), ушами (met je oren, horend), глазами (met je ogen, ziend) enz. Русский язык глазами Американцев: Russisch door de ogen van Amerikanen.

Tevens instrumental case, in combinatie met het werkwoord болеть (zie Russificate, 2020), wanneer het lichaam wat mankeert. Meer in Are you ill? (Red Kalinka, 2017, 3 m, ook op Russian for Free) en How One Feels. Как ты себя чувствуешь? (Amazing Russian, 2017, 18 m).

Творительный падеж – дидактическое стихотворениение
(Apprendre le russe, 2017, 1 m)

Gedicht Носом, ушами, глазами… (2016) van Julia Casado.

Kalender

Instrumental voor seizoenen, ter vervanging voor ‘in de’. In de lente (весна), zomer (лето), herfst (осень), winter (зима): весной, летом, осенью, зимой.

Ook bij tijden van de dag. In de ochtend (утро), middag (день), avond (вечера), nacht (ночь): утром, днём, вечером, ночью. Vertalen met ’s ochtends, ’s middags enz. kan ook, maar bij kloktijden geen vijfde maar tweede naamval.

• Seasons & parts of the day in Russian Instrumental Case (Russian Step by Step, 2020, 4 m)
• How do you specify a season in Russian (Anya Golubeva, 2019, 4 m)
• Времена года. Летний – лето – летом (Amazing Russian, 2017, 13 m)
• Learn Russian – Времена года (Apprendre le russe, 2016, 4 m)
• Russian instrumental case for time, lesson: times of the day (Learn Russian Language, 2011, 14 m)

Staat van zijn

Vijfde naamval voor wat je vroeger was (kind, klein, dom) of later wordt (vader, beroemd, rijk). Onder meer met de werkwoorden быть en стать/становиться.
Он становится взрослым: hij wordt volwassen (взрослый)
Он собирается стать художником: hij wordt kunstenaar (художник).

Voorbeelden uit Learn Russian Verbs: становиться – стать (LRNW Anastasia, 2019, 10 m). Meer in Instrumental case after verbs быть, стать, являться, остаться (Live Russian, 2018, 13 m) en Быть with Instrumental Case (Be Fluent in Russian, 2018, 4 m).

Predicate Nouns and Adjectives with the Instrumental
(Russian Through Propaganda, 2020, 25 m)

Van hetzelfde kanaal The Russian Instrumental Case (2020, 44 m) en More Uses of the Instrumental (2020, 33 m).

Voorzetsels

Behalve vaak met с (met), vijfde naamval na рядом с (dichtbij), между (tussen), над (boven), перед (voor) en под (onder). Ook na за (achter), maar niet altijd (vierde naamval in bijvoorbeeld спасибо за помощь bedankt voor de hulp). Zie Russian preposition ЗА with instrumental case (Live Russian, 2018, 6 m).

• 6 prepositions used with Instrumental Case in Russian (Russian Step by Step, 2020, 10 m)
• The instrumental case of nouns, personal and possessive pronouns & prepositions (Innovative Languages 4U, 2020, 10 m), zie deel 2 (2020, 12 m)
• Instrumental Case. Prepositions of place and Pronouns (Learn Russian with Alfia, 2019, 10 m)
• Prepositions: На ,Под, Над, Перед, За, Между (Russian With Max, 2018, 11 m)
• Правила русского языка: предлоги С и СО (русский с носителем, 2017, 5 m)
• Instrumental case after “c” – творительный падеж (Natasha speaks Russian, 2016, 19 m)
• Russian Grammar: Prepositions with Instrumental (OSUE, 2013, 16 m)
• Prepositions Governing the Instrumental Case (drpedsen, 2012, 4 m)

Werkwoorden

Na wederkerende werkwoorden zoals гордиться (trots zijn op), заниматься (bedrijven, beoefenen), интересоваться (geïnteresseerd zijn in), пользоваться (gebruiken), увлекаться (dol zijn op, aangetrokken zijn tot), оставаться (blijven), оказываться (blijken), являться (schijnen te), et cetera.

De vijfde naamval maakt hier woorden als ‘aan’, ‘op’ en ‘in’ overbodig.
Aan sport (спорт) doen: заниматься спортом.
Trots zijn op het land (страна): гордиться страной.
Geïnteresseerd zijn in taal (язык): интересоваться языком.

Is het werkwoord niet wederkerend, dan gelden andere regels. Vijfde naamval na пользоваться, maar na использовать de vierde; uitleg in Пользоваться vs использовать (Ru-Land Club, 2016, 4 m).

• Nouns in the Russian Instrumental Case. Reflexive Verbs in Russian (Learn Russian, 2020 10 m), zie Nouns in the Russian Instrumental Case. First Verbs of Motion (2020, 9 m)
• Глаголы, требующие творительного падежа / грамматика (говорим по-русски правильно, vh. русский с носителем, 2017, 5 m)

Творительный Падеж / грамматика русского языка
(говорим по-русски правильноm, vh. русский с носителем, 2020, 13 m)

Instrumental Case: Learn cases in 10 minutes. Part 1: Singular nouns.
(Learn Russian with Alfia, 2019, 11 m)

Intermediate Russian II: Instrumental Case: Forms And Uses
(Amazing Russian, 2017, 18 m)

Instrumental case. Use 1. Russian grammar lessons
(Victoria Arysheva, 2016, 3 m)

Van dezelfde maakster een deel 2 (2016, 3 m) en 3 (2016, 5 m).

Vervoegingen

Mannelijk en onzijdig

Zelfstandig naamwoorden krijgen de uitgang -ом (na harde stam) of -ем (na zachte stam). De ь verdwijnt dan (учитель wordt учителем) en ook klinkers slaan soms op de vlucht (подарок wordt подарком). In словарём een -ём (in plaats van -ем) omdat de laatste lettergreep beklemtoond is. Bij onzijdige woorden volstaat het een м toe te voegen achter de o of e die ze toch al hebben (молоко wordt молоком, платье wordt платьем).

Vrouwelijk

Vrouwelijke woorden die eindigen op een a, verruilen die voor een -ой (сестра wordt сестрой); woorden op я krijgen een -ей (неделя wordt неделей). Deze uitgangen zijn hetzelfde voor bijvoeglijk naamwoorden, wat uniek voor deze naamval is. Een -ю wordt toegevoegd aan woorden eindigend op ь (дверь wordt дверью).

Meervoud

Een paar verrassingen in de meervoudsvormen (met in de regel uitgang -ами of -ями). Zo worden дочери (dochters) дочерьми, дети (kinderen) детьми, en люди (mensen) людьми.

(Beter en vollediger zijn deze Russian Grammar Tables.)

Творительный падеж. Окончания
(Russian Language for Life and Work, 2018, 14 m)

Meer grammatica in Instrumental Case: Nouns (Russian grammar, 2014, 5 m), zie ook Instrumental Case: Adjectives & Other Modifiers (2017, 4 m). En in Russian Instrumental Case: Formation & Uses (drpedsen, 2012, 7 m), zie afspeellijst Instrumental Case (8 video’s).

Meer

Zie

• Instrumental case of Russian nouns (Alsu Buiting, 2020, 6 m)
• Russian Classes in Episodes. Episode 1 Instrumental case. С кем? (Almira Straub, 2020, 3 m), zie deel 2 (2020, 3 m), deel 3 (2020, 3 m), deel 4 (2020, 4 m) en Practicing Russian in Dialogues. Instrumental case. Кем? (2020, 4 m)
• Творительный падеж. Существительные. Часть 1 (О русском по-русскиm 2019, 23 m), zie deel 2 (2019, 17 m) en Творительный падеж | Прилагательные. Падежи (2020, 17 m)
• Russian Instrumental case (R for Russian, 2020, 7 m), zie ook Russian instrumental case drill (2020, 9 m), zie ook Russian Instrumental case, charmed my the sound (2020, 5 m)
• Творительный падеж (кем? с кем?) (ИМО, 2020, 8 m)
• Instrumental case. Russian language (Oxana Russian, 2020, 7 m)
• Three Must-Know things about Instrumental (Russian to the World, 2019, 7 m), zie Instrumental case|Practice (2019, 3 m)
• Instrumental case | Practice (Live Russian, 2019, 61 m)
• РКИ Творительный падеж/Instrumental case Russian (Marina, 2018, 16 m)
• Творительный падеж имен существительных (met gedicht) (Тамара Биневская, 2017, 7 m)
• Творительный падеж имен существительных (Инфоурок, 2017, 7 m)
• Russian Grammar: Instrumental case. Plural (Rus 4U, 2017, 4 m)
• Продолжение сказки о падежах. Творительный падеж (Мария Ячменева, 2016, 5 m)
• Russian Instrumental case – functions, forms (A. Romaker, 2015, 14 m)
• Instrumental case. Russian grammar (Ru-Land Club, 2015, 9 m)
• Instrumental case in Russian language (Oksana Kechina, 2013, 2 m)
• Russian Grammar: Instrumental Case (OSUE, 2013, 16 m)

Zie/lees

• Learn the Russian Instrumental Case (Learn the Russian Language, 2020)
• The Instrumental Case in Russian: Usage and Examples (ThoughtCo, 2019)
• Using the Instrumental Case, Part 1 (Russian Language Blog, 2011), zie deel 2 (2011) en Instrumental Case Revisited (2012)
• Grammar: Instrumental Case (Coursera), zie Instrumental Case
• Instrumental case of Russian nouns (Study Russian Online)
• Instrumental case in Russian (pa-russki)
• Prepositionals Governing the Instrumental Case (Alpha Dictionary)
• Russian Nouns in the Instrumental Case (How to Guide) (Live Fluent)
• The Instrumental Case (Master Russian)
• The Instrumental case with neuter singular nouns (Learn Russian Step by Step), daar ook een oefening
• The Russian Instrumental Case Made Easy (I Will Teach You a Language)
• Wikibooks
• Wikipedia

Learn Russian: 6 Minute Cases Drill. Part 4. Instrumental
(Russian from Russia, 2018, 6 m)