25 jaar Zemfira
Muziek
Wie Russische muziek wil presenteren, kan niet om Zemfira heen. Populair en mainstream – miljoenen platen verkocht –, maar ook uitgesproken eigenzinnig. De muziek meestal toegankelijk (we categoriseren onder Pop), maar de attitude is rock.
WERKWOORDENSCHAT
Taal
Werkwoorden werken voor wie zinnen wil maken. Daar – werken en maken, daar heb je er al twee. En zie van die zin maar eens Russisch te maken als je als je работать of делать niet kent. Werken dus, ook aan je werkwoordenschat.
Onvervalste Anti-Poetinpunk uit
Nizjni Novgorod /
Нижний Новгород. Vrij naar ‘Maggie’ van The Exploited.
Russen over Nederland en de Nederlanders
Land & Volk
Nederland heeft een unieke plaats in de Russische verbeelding. Zo wordt ons land, en worden wij, bekeken door Russische ogen.
The Retuses 3x
Muziek
Uit de groene stad
Зеленоград (=
Zelenograd). Dromerige indie-folk met bedroefde ondertoon. Door
Михаил Родионов (Mikhail Rodionov) (1992).
Ook bij slecht nieuws is er goed nieuws: er valt heel wat van te leren. Russische nieuwsartikelen zijn uitstekend lesmateriaal, ook voor de meer gevorderde student.
Tucker Carlson en Vladmir Poetin
Land & Volk
Een interview is legendarisch als het een eigen pagina op
Wikipedia heeft. Op 6 februari 2024 sprak Tucker Carlson in het Kremlin met Vladimir Poetin. Het verslag (127 minuten) biedt een goede of in elk geval ruime gelegenheid om de Russische kijk op de oorlog tegen Oekraïne te vernemen.
De zesde naamval, in het Russisch предложный падеж, is voor de meeste studenten de eerste die ze leren. De reden daarvoor is eenvoudig: de zesde naamval zelf is dat ook.
Offret 3x
Muziek
Het woord offret is Zweeds en betekent ‘offer’; de band Offret is Russisch en maakt stevige muziek. Verbindende factor tussen woord en band: een
film uit 1986, in het Zweeds, van de
Russische Andrei Tarkovski.
GOPNIK EN DE SLAV SQUAT
Land & Volk
Wat wij tokkies of gabbers zouden noemen, en wat elders wordt aangeduid met white trash of hooligans – ongeveer dat heet in Rusland gopniki. Volkscultuur in een trainingspak.
OPERATIE OORLOG
Taal
En toen werd het oorlog. Of moeten we zeggen: begon de speciale militaire operatie. Op
24 februari 2022 trokken Russische troepen Oekraïne binnen. Het mocht
oorlog noch invasie heten, maar het had van beide wel veel weg.
До свиданья, дорогая!
Muziek
Bandje uit Sint-Petersburg dat een soort van postpunk/indiepop maakt. Nog niet zo lang, dus nog niet veel. Wel al een paar heel geslaagde nummers, met originele clips. До свиданья, дорогая is de
Russische titel voor de film
The Goodbye Girl (1977), en dat heeft er helemaal niets mee te maken.
Dit komt vaak als een tegenvaller voor studenten Russisch: van (bijna) elk Russisch werkwoord zijn er twee. Die wel ongeveer hetzelfde betekenen, maar heel verschillende dingen uitdrukken. Dus moet je beide kennen, en van allebei de vervoegingen leren.
Manizha 3x
Muziek
Met
Russian Woman stuurt Rusland zangeres
Manizha (=
Манижа Сангин, 1991) naar het
Eurovisiesongfestival in Rotterdam (18-22 mei). Een lied met een boodschap, die niet bij iedereen goed valt.
Foto: Igor Mukhin
Land & Volk
Vanaf zijn zestiende fotografeert Игорь Мухин (1961). Met een
Смена-8М. Dus wanneer hij in de jaren 80 onder kunstenaars en muzikanten is, heeft hij een geoefend oog – en een betere camera. Mukhin (soms Moukhin) ziet grote veranderingen, en begint ze vast te leggen.
Йорш (Yorsh) 3x
Muziek
Wij zijn punkrock, ons leven is littekens, de staat is de voornaamste vijand: Йорш (of Yorsh) in drie delen, van 2010 tot 2020. Ёрш is
bier met wodka en de oude naam. Punk uit
Podolsk (=
Подольск), sinds 2006.
Fout Cyrillisch
Taal
Fouten maken in cyrillisch is niet erg. Doet iedereen. Maar fout cyrillisch, dat is de grootste fout die je kunt maken. En het ergste wat je met dat edele cyrillisch maar kunt doen.
Samizdat (Weg met Big Tech)
Land & Volk
Vrijheid van meningsuiting neemt overal af, al verschillen de redenen per regio. Ondertussen neemt de macht van Big Tech al net zoveel toe als de bemoeizucht ervan. Zo komt in de nieuwe tijd een haast vergeten sovjetantwoord weer in beeld: samizdat, de ondergrondse doe-het-zelf pers en distributie.
25/17 3x
Muziek
Pop (of rap light) die je 24/7 kunt horen. Bij wijze van spreken dan. Als het zou moeten. Vroeger (tot 2009) onder de naam Иезекииль 25:17 – naar het Bijbelvers in
Ezechiël (=
Иезекииль), vooral bekend van de recitatie door
Samuel L. Jackson in Pulp Fiction (1994).
Nog één keer benadrukken dat – en waarom – het nuttig en belangrijk is te weten waar de
klemtoon in het Russisch valt. En hoe die wetenschap je helpt, bij zowel de spelling van het woord крокодил (krokodil) als de uitspraak van namen zoals Tolstoj.
дурной вкус (durnoy vkus) 3x
Muziek
Drie van Дурной Вкус (Durnoy Vkus), dat slechte smaak betekent (zie
synoniemen,
Reverso en
Академик). Het is ook de
Russische titel van
Bad Taste (1987), de debuutfilm van
Peter Jackson. Band uit Sint-Petersburg, de muziek smakelijk, wel wat aan de koude kant.
Vlag en wapen (2/2): Joris en de Adelaar
Land & Volk
Bij een land en de vlag hoort ook een wapen. Nederland een leeuw, Frankrijk een haan, Nieuw-Zeeland een kiwi en de Verenigde Staten een zeearend. In Rusland is het een adelaar met twee koppen en drie kronen, en een man op een paard die net een draak heeft doodgestoken met een speer.
Zeven
hoofdzonden – onuitroeibaar in de mens, een klassieker in de kunst. Van
Jheronimus Bosch (of toch
niet) tot
Jan Smit (zeker niet). In de zee van ruimte tussen die twee, kan de zoekende mens Gospod vinden. Cвященный металл, holy metal – het zou een zonde zijn zo’n vondst niet door te geven.
Klemtoon (Ударение)
Taal
Een van de
8 common mistakes every Russian language learner makes volgens Russia Beyond (2018). Met daarbij een ‘Word of warning: It takes a VERY long time to get accustomed to the stresses on Russian words At times, you’ll be confronted with a new word and have absolutely no idea how to pronounce it.’ Geen stress: dit gaat helpen, en zal de zaak bespoedigen.
Vroeger zong en speelde Владимир Золотухин (Vladimir Zolotukhin, 1990) in
Cardio Beat, dat nog meedeed aan
X Factor (2015). Maar het beste opereert hij (sinds daarna als
Zoloto) alleen. En hoe beperkter de middelen waarmee je hem op pad stuurt, hoe beter het werk waar hij mee terugkomt.
Vlag en wapen (1/2): Russische vlag
Land & Volk
Wie de huidige Russische vlag ziet, denkt algauw ook aan de Nederlandse. Daarmee zit je meteen in de juiste richting omtrent de herkomst van de Russische driekleur: het wit-blauw-rood van de Russische Federatie stamt direct af van het rood-wit-blauw uit Nederland.
Noem het voortaan
Belarus of blijf gewoon Wit-Rusland zeggen – het merendeel van de Wit-Russen zal het momenteel een zorg wezen hoe hun land genoemd wordt in een landje ver van huis. Van
Loekasjenko zal het op een dag verlost zijn, maar aan Rusland zit het vast, geografisch en in taal.
In een beroemde scène uit
A Fish Called Wanda (1988) spreekt
John Cleese (als Archie Leach) eerst wat woorden Italiaans. ‘But it’s such an ugly language.’ Tegenspeelster
Jamie Lee Curtis (als Wanda Gershwitz) is een ander oordeel toegedaan. Archie ziet het niet en stelt iets beters voor. ‘How about… Russian?’
